O Ministerio para a Transición Ecolóxica e o Reto Demográfico lanzou a información pública o texto dun Real Decreto para regular as dúas figuras xurídicas comprendidas dentro do ámbito das comunidades enerxéticas -as comunidades de enerxías renovables e as comunidades cidadás de enerxía-. Estas comunidades contarán cunha cota específica nas poxas de Réxime Económico de Enerxías Renovables e con reserva de capacidade nos nós da rede eléctrica obxecto de concurso para garantir a evacuación da súa produción.
As comunidades enerxéticas, de acordo coa normativa europea, permiten que os cidadáns produzan, consuman, almacenen, compartan e vender enerxía renovable colectivamente. A súa finalidade principal é proporcionar beneficios ambientais, económicos e sociais aos seus membros e á contorna no que desenvolve a súa actividade, máis que unha rendibilidade financeira.
Aínda que non se circunscriben ao ámbito eléctrico -poden beneficiarse de fontes térmicas, de solucións de mobilidade ou de eficiencia enerxética-, as comunidades están directamente ligadas ao autoconsumo, ámbito que se está desenvolvendo a gran velocidade en España: a potencia instalada multiplicouse por 20 desde o ano 2018 e xa supera os 5 GW.
Así, un exemplo de comunidade pode ser un pobo con instalacións solares fotovoltaicas de autoconsumo colectivo, vehículos eléctricos compartidos e puntos de recarga, unha calefacción centralizada de biomasa e solar térmica (que tamén permita climatizar unhas instalacións deportivas), e un sistema de xestión da demanda de enerxía, xunto cunha app para informar aos partícipes.
As comunidades de enerxías renovables e as comunidades cidadás de enerxía teñen moitos puntos en común. Por exemplo, poden adquirir distintas formas xurídicas, poden participar en todos os mercados organizados de produción de enerxía eléctrica, e deben estar integradas por un mínimo de cinco socios ou membros, sen que ningún supere o 51% dos votos, que han de ser persoas físicas, administracións locais ou empresas de pequeno tamaño.