O temor do ser humano para ser substituído por unha máquina iníciase coa revolución industrial. Unha vez que esta se consolida, en pleno século XIX, os traballadores fanas responsables de ondas de despedimentos, salarios precarios e malas condicións laborais, comezando a destruílas e boicotealas. Aínda así, o seu avance é imparable e imponse un novo modelo económico.
Aos poucos, e grazas a esta mecanización prodúcese un crecemento económico desorbitado, aparecen ferrocarrís, automóbiles, máquinas que aumentan, aínda máis, a produtividade, xunto con toda clase de aparellos que facilitan a vida da xente. Da man destes avances xorden na sociedade novas oportunidades e empregos modernos, nichos de negocio e un estilo de vida, impensable sen estas máquinas.
A pesar de todo, e debido á vertixinosa velocidade nos avances, que as novas tecnoloxías, ao redor de intelixencia artificial e a robótica, están a alcanzar, pálpase un repunte do medo na sociedade á perda de emprego, así como a substitución da man de obra humana por robots. Todo iso acrecentado por un persistente contexto de sempiterna crise económica.
Robert Cannon, experto en lexislación dixital sinala:” todo o que pode ser automatizado, automatizarase”. E é que, a diferenza de anteriores revolucións tecnolóxicas, que foron máis lentas, a robótica ofrece un panorama desalentador, que pode levar por diante innumerables traballos humanos. A dúbida xorde en, se isto producirá, novamente, outras oportunidades, traballos e negocios por e para o ser humano, ou non.
Actualmente, o risco de erro e a imputación de responsabilidade continúan sendo importantes obstáculos para a aplicación destas tecnoloxías no día a día. A curto prazo estímase que robótica e I.A teñan o seu nicho en banca, comercio e transporte.
Con todo hai unha serie de aspectos que fan moi difícil, se non imposible, a substitución dos humanos por robots. Sobre todo, no campo dos sentimentos e as emocións: amor e paixón nunca poderán ser outorgados por robots debido a que os seus labores serán automatizadas. Por tanto, esforzo e dedicación serán algo tabú para as máquinas mentres que se estarán ao alcance do ser humano, quen é proactivo cando ama a actividade que realiza.
Outro aspecto igualmente inalcanzable para autómatas é o da creatividade. As súas bases de datos centraríanse en cousas xa existentes e, ante unha situación que requira imaxinación e dotes creativas para conseguir algo novo, os robots atoparíanse, sinxelamente, coa falta da devandita habilidade.
Tamén é reseñable o valor da empatía, característica propia dos seres humanos. Por tanto, en áreas como a Educación, que precisa non só de altas doses de paciencia senón tamén de comprensión, esta maquinaria, por sofisticada que sexa, queda excluída.
Por último, o custo de mantemento, substitución e reparación dos robots. No caso de determinados modelos, esta carga monetaria podería superar en moito o salario dun traballador humano. Se, ademais, engadimos a ética, o valor intrínseco do ser humano, achegas filosóficas e mesmo a consideración, patética e nefasta, de estar a falar unicamente, en termos de valor económico tanto do home como da muller, sen respecto algún pola súa verdadeira achega no mundo, entón, a balanza ten que decantarse cara á protección da nosa especie: o ser humano, a día de hoxe homo sapiens sapiens, sen ningún xénero de dúbida.
ALEJANDRO LUÍS OTERO JAMARDO